Ο ΡΟΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥ

Οι υπαξιωματικοί κατά τον ίδιο λόγο με τους αξιωματικούς ασκούν ένα «αξίωμα», δηλαδή μια υποχρέωση στην υπηρεσία του Κράτους.

Αυτή η υποχρέωση είναι η πιο ευγενής και σοβαρή, αφού πρόκειται να συντηρήσουν και να υποστηρίξουν τα όπλα του Έθνους κάτω από την επίβλεψη των νόμων της Δημοκρατίας και σύμφωνα με τους κανονισμούς της στρατιωτικής τιμής. Η μεγαλοσύνη καθώς και η δουλειά του στρατιωτικού επαγγέλματος, πηγάζουν από τα ανωτέρω.

Το λειτούργημα του αξιωματικού τον οδηγεί στο να αναλαμβάνει ευθύνες και να παίρνει πρωτοβουλίες. Η αποστολή του υπαξιωματικού είναι να επιβεβαιώνει την εκτέλεση των διαταγών και καταβάλλοντας και τον εαυτόν του να επιβλέπει για την συνοχή του συνόλου.

Αυτά τα δυο λειτουργήματα (υποχρεώσεις) είναι συμπληρωματικά και αδιαχώριστα το ένα από το άλλο. Συνιστούν αυτό που ονομάζομε «αρχή», που κάνει το Στρατό ένα οργανισμό ουσιαστικά φτιαγμένο για δράση. Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί είναι τόσο κοντά στην άσκηση των σεβαστών υποχρεώσεων τους και τόσο αναμεμιγμένοι στις λειτουργίες τους ώστε ένα μεγάλο μέρος των πρώτων στρατολογούνται από τους δεύτερους.

Από την ενότητα προορισμού που φέρνει κοντά αξιωματικούς και υπαξιωματικούς, συνεπάγεται ότι τα δυο σώματα, απαιτούν τα ίδια φυσικά και ηθικά προσόντα, την ίδια αφοσίωση στο Κράτος, την ίδια αυταπάρνηση για την υπηρεσία.

Μια από τις πρώτες αποστολές των υπαξιωματικών δεν θα μπορούσαμε να την απεικονίσουμε καλύτερα παρά μέσα σ' αυτά τα πλαίσια της μορφώσεως, της διαπλάσεως και του σχηματισμού των νέων μέσα στο στράτευμα. Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί συμμετέχουν σ’ αυτό, αλλά ο ρόλος των υπαξιωματικών είναι ο σπουδαιότερος επειδή είναι άμεσα και σταθερά πιο κοντά στους στρατευμένους νέους.

Η διάπλαση που γίνεται από τους υπαξιωματικούς πρέπει να. είναι πρώτα απ' όλα στρατιωτική εφ' όσον ο πρώτος σκοπός του στρατού είναι να προετοιμάσει τον άνθρωπο για την μάχη, αλλά σφυρηλατώντας τα προσόντα του στρατιώτου σφυρηλατούν επίσης και αυτά του πολίτου.

Η διάπλαση των ανθρώπων προσφέρει στους υπαξιωματικούς μια αποστολή, σε καιρό ειρήνης το ίδιο ενθουσιώδη με άλλες αποστολές σε καιρό πολέμου.

Αναπτύσσουν τα φυσικά προσόντα, προετοιμάζουνε τον στρατιώτη ν' αντιμετωπίσει τη δοκιμασία των μαχών, αλλά και η φυσική σκληραγωγία που αποκτάται με τα «σπορ» (τον αθλητισμό) και με την εξάσκηση, τον προετοιμάζει επίσης να υποφέρει τις αντιξοότητες που υφίσταται πολύ συχνά μέσα στους μοντέρνους τρόπους ζωής. Εξαίροντας τα ανθρώπινα προσόντα που πρέπει να ενώνουν τους μαχόμενους μέσα στην προσπάθεια ή μπροστά στον κίνδυνο, δημιουργούν αυτήν την αλληλεγγύη την τόσο απαραίτητη στην κοινωνική ζωή στους κόλπους των συνόλων μας. Καλλιεργώντας τις ηθικές ανθρώπινες αξίες που αναδεικνύουν τον ήρωα στο πεδίο μάχης, συμβάλλουν ώστε να ενισχυθούν και εκείνες που πρέπει να δώσουν ψυχή για οποιαδήποτε ζωή στην πολιτεία.

Συμβαίνει μερικοί υπαξιωματικοί να έχουν καθήκον να προετοιμάσουν για τη μάχη άνδρες λιγότερο νέους ή που έχουν σπουδάσει περισσότερο ή που έχουν αποκτήσει τίτλους πιο υψηλούς. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να εκπλήσσει παρά μόνο επιπόλαια πνεύματα. Ένας διευθύνων ώριμης ηλικίας, εφοδιασμένος με διπλώματα θα εμπιστευθεί τις αρμοδιότητες ενός νέου δασκάλου του σκι, αν θέλει ν' αποκτήσει μια σωστή εξάσκηση για το σπορ αυτό. Το ίδιο συμβαίνει σε κάθε πειθαρχία, το ίδιο συμβαίνει με τον νεοσύλλεκτο, τον οποίον πρέπει να κάνει αυτό που δεν είναι ο ίδιος και αυτό που είναι ο υπαξιωματικός: ένα στρατιώτη.

Η δεύτερη αποστολή που επιβαρύνει τους υπαξιωματικούς είναι η στελέχωση των ενοτήτων. Κάθε οργανωμένο σύνολο προϋποθέτει καταμερισμό των εργασιών και ευθυνών. Γι’ αυτό απαραίτητα μέσα είναι η Ιεραρχία και η πειθαρχία. Η σκοπιμότητα που τα δικαιολογεί θεμελιώνεται πάνω στην αρμοδιότητα και στον παραδειγματισμό. Μέσα στην στελέχωση των ενοτήτων, η εξουσία δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στον φόβο ούτε στον περιορισμό, ούτε αντιστρόφως σε μέτριους συμβιβασμούς με τους κατώτερους, πρέπει να επιβεβαιώνεται με το παράδειγμα και την ικανότητα.

Το είδος της αρχής δεν μπορεί πια να είναι σήμερα το ίδιο με εκείνο που ήταν πριν τριάντα ή πενήντα χρόνια, είναι γεγονός. Ο σύγχρονος υπαξιωματικός είναι ο δάσκαλος αυτός που ξέρει, αυτός που δείχνει, αυτός που τον επιβάλλουν οι τίτλοι του και τα προσόντα του.

Είναι το παράδειγμα με το οποίο ο υπαξιωματικός κάνει αξιοσέβαστο, όχι μόνο το βαθμό του, και το γαλόνι του, αλλά και την προσωπικότητα του — είναι τα παράδειγμα με το οποίο ο υπαξιωματικός όπως κάθε αρχηγός, κατακτά την εξουσία του και επιβεβαιώνει — η λέξη δεν είναι υπερβολική — την ακτινοβολία του.

Ότι η στολή, η άσκηση της πειθαρχίας και η επαγγελματική συνείδηση προκαλούν το σεβασμό, αυτό υπήρξε πάντοτε η αλήθεια και είναι ανάγκη σήμερα. Πίσω από ένα επιφανειακό σκεπτικισμό υπάρχει, μέσα στη νεολαία μας αυτό που ήταν πάντοτε το προνόμιο όλων των νεολαίων: Μια μεγάλη ανάγκη ενθουσιασμού και ιδανικού. Πρέπει ακόμη να το αναγνωρίζουμε και να το ενθαρρύνουμε.

Ουσιαστικό ατού στην αποστολή του υπαξιωματικού είναι ότι η εξουσία του αποβλέπει στο να επιβεβαιώσει την πειθαρχία της ενότητας και την εκτέλεση των αποστολών που είναι καθορισμένες με διαταγές.

Το πρώτο καθήκον είναι δυσχερές: Η νεολαία την οποία πρέπει να πειθαρχήσεις και να ξέρεις να την πλησιάσεις, είναι συνεπαρμένη από ελευθερία, η ευρεία τόση του συμφιλιωτισμού της σύγχρονης κοινωνίας δεν την έχει προετοιμάσει για τις αντιξοότητες της συλλογικής ζωής. Πρόκειται λοιπόν περισσότερο να πείσεις παρά να εξαναγκάσεις να κάνεις να καταλάβει ότι το αντικείμενο της στρατιωτικής πειθαρχίας είναι, να κάνεις τους ανθρώπους κατάλληλους (ικανούς) να εκτελέσουν μια δεδομένη αποστολή μέσα στο κλίμα της μάχης και του πολέμου. Πρέπει να εξηγήσεις ότι η ασφάλεια όλων εξαρτάται από την πειθαρχία του καθ' ενός, όπως μέσα στο εργαστήριο ή στο ανθρακωρυχείο. Πρέπει να δείξεις ότι είναι απαραίτητο να σέβεσαι τους αυστηρούς κανονισμούς για να συγκεντρώσεις τα μέσα του καθ' ενός και να φθάσεις στην μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της ομάδας. Αυτή η πράξις της πειθούς είναι απαραίτητη για να αποκτήσεις όχι μια τυπική και καρτερική πειθαρχία, αλλά την συνένωση της ψυχής και του πνεύματος.

Την εκπλήρωση της αποστολής ο υπαξιωματικός την δέχεται από τους ανωτέρους του με μια διαταγή. Πρέπει να την εκτελέσει — να κάνει να εκτελεσθεί — με το πνεύμα της ίδιας της διαταγής. Έτσι ο υπαξιωματικός βρίσκεται στο σύνδεσμο ανάμεσα στην απόφαση και την εκτέλεση. Συμμετέχει στην μια καθώς και στην άλλη και αποτελεί τον δεσμό ανάμεσα σ' αυτούς που* σκέπτονται και σ' αυτούς που εκτελούν. Σ' αυτούς που σκέπτονται μεταφέρει με την συγκεκριμένη του πείρα μια ακριβή διάβλεψη αυτών που μπορούν να περιμένουν από τα τεθέντα σε λειτουργία μέσα, σ' αυτούς που εκτελούν μεταφέρει το πνεύμα της αποστολής που θα διαφωτίσει το έργο του καθ' ενός και θα χρησιμεύσει για θεμέλιο στις πρωτοβουλίες.

Όλα τα προηγούμενα μας οδηγούν στο προφανές συμπέρασμα ότι ο υπαξιωματικός είναι ένα στέλεχος «επαφής». Οι λειτουργίες του, τον οδηγούν στο να είναι πολύ κοντά στον άνδρα της σειράς, στη δουλειά του, στην καθημερινή του ζωή, και κατά συνέπεια στις ανησυχίες και τις έννοιες του. Εδώ βρίσκεται μια αλήθεια όλων των καιρών της οποίας, όμως η ισχύς είναι α­κόμη μεγαλύτερη μέσα στον οργανισμό του συγχρόνου στρατού. Το κύτταρο ή το φορτίο, η ψυχή αυτής της μικρής ομάδας, αυτός είναι ο υπαξιωματικός.

Να, λοιπόν, που δημιουργεί λεπτές καταστάσεις. Πρέπει να είναι προσιτός χωρίς να είναι οικείος, πρέπει να γίνεται σεβα­στός χωρίς να είναι ξέμακρος. Αλλά από την άλλη πλευρά να γιατί στις ανθρώπινες σχέσεις, δημιουργεί μια προνομιούχα θέ­ση. Ο αρχηγός της ομάδας, στην πραγματικότητα, επιτρέπει στον εαυτό του να παίζει, ένα ρόλο εξαιρετικά κοινωνικό, σαν οδηγός, σαν έμπιστος. Όπως γνωρίζει τα προβλήματα του καθ' ενός από τους άνδρες του ο υπαξιωματικός μπορεί να βοηθήσει επίσης για να τα λύσει είτε ο ίδιος με την εμπειρία ή με την εμπειρία των αρχαιοτέρων του, είτε προκαλώντας την προσοχή των ανωτέρων του σε δύσκολες περιπτώσεις.

Θα προσθέσω ότι ο υπαξιωματικός είναι που δίνει σε κάθε διαταγή την ανθρώπινη υπόσταση της. Ο Στρατός δεν θέτει σε κίνηση ρομπότ αλλά ανθρώπους, των οποίων οι αντιδράσεις γίνονται αντιληπτές και εκτιμώνται. Ο υπαξιωματικός συμβάλλει σ' αυτό περισσότερο, από κάθε άλλον επιτρέποντας στην αρχή να παραμείνει πάντοτε προσιτή και συγκεκριμένη: Εδώ έγκειται η ουσιώδης συμβολή του στην συνοχή και την αποτελεσματικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων.

Αν υπάρχει μια σταδιοδρομία, που ανταποκρίνεται στην εσωτερική κλήση (τάση), αυτή είναι η σταδιοδρομία του στρατού. Το στρατιωτικό επάγγελμα, έγραφε ο Στρατηγός DE GAULΕ (Ντεγκώλ) σας δίνει για όλη σας τη ζωή της σταθεράς της συγκινητικής περιπέτειας που είναι η εξουσία, στην οποία αναμιγνύονται η δράση, ο κίνδυνος, η υπευθυνότητα... Αλλά, πρόσθεσε, αυτό το επάγγελμα ζητάει ατέλειωτα από τον άνθρωπο.

Πρέπει να είναι εκεί όταν τον ζητούν, να μένει ενώ ήθελε να φύγει, να φύγει, ενώ θα ήθελε να μείνει... Έτσι, προεκλίθησαν δυο από τις υπηρεσίες που επιβάλλονται σ' αυτούς οι οποίοι έχουν διαλέξει να υπηρετούν το Έθνος με τα όπλα: διαθεσιμότητα και κινητικότητα.

Να είσαι διαθέσιμος, αυτό σημαίνει να είσαι έτοιμος ν' ανταποκριθείς στις απαιτήσεις τις οποίες επιβάλλουν οι λειτουργικές αναγκαιότητες, και αυτό προκαλεί σταθερότητα υπηρεσίας και δραστηριότητες διαφόρων φύσεων κατά τις περιόδους, οι οποίες είναι αφιερωμένες στην ησυχία και την ανάπαυση.

Η δεύτερη σκλαβιά είναι η κινητικότητα. Αυτή, η οποία έγινε απαραίτητη τόσο για τις ανάγκες της ενότητας όσο για τον σχηματισμό προσωπικού, εξ ου και περιοδικές μεταβολές κατά κύριο λόγο μετριασμένες στο μάξιμουμ για τους υπαξιωματικούς, οι οποίοι πρέπει να παραμείνουν εγγυητές της σταθερότητας, δηλαδή της (εσωτερικής) ενότητας των στρατιωτικών διαπλάσεων.

Γιώργος Εμμανουηλίδης
Δικηγόρος
Στουρνάρη 32 – Αθήνα
τηλ. 210-5226613, 5241943

Share on Google Plus

About Newsroom

Δημοσιογράφος Αρκαδίας με πολυετή εμπειρία στο χώρο των ΜΜΕ. Είναι Υπεύθυνη Δημοσίων σχέσεων σε γνωστά πρόσωπα και επιχειρήσεις στην Ελλάδα.Έχει κάνει μετεκπαιδευση στο Λονδίνο.Καθηγήτρια Δημοσιογραφίας.Μέλος Κιβωτού Ολιστικής Παιδείας Ενόπλων Δυνάμεων, μέλος Συλλόγου Εφέδρων Πελοποννήσου- Μέλος Δημοσιογραφικών Ενώσεων. Διευθύντρια Δημοσίων σχέσεων UNESCO Πειραιώς και Νήσων και της International Action Art, Παρουσιάστρια τηλεοπτικής εκπομπής ¨Μαζί στην Πρώτη Γραμμή. Μεταπτυχιακό στην Διαδικτυακή Δημοσιογραφία