Συνέντευξη στον ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Ο κ. Νίκος Κανέλλος είναι ίσως ο μοναδικός Λαρισαίος που λόγω της τεράστιας εμπειρίας του στο διπλωματικό σώμα μπορεί να τοποθετηθεί με ακρίβεια απέναντι σε όλα όσα παρακολουθούμε να εξελίσσονται το τελευταίο διάστημα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Πρέσβης ε.τ. σήμερα ο ίδιος, έχει διαγράψει μακρόχρονη πορεία στο Διπλωματικό Σώμα, από το 1981, όταν και εισήλθε στον διπλωματικό κλάδο του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.
Τα τελευταία χρόνια υπήρξε πρέσβης στο Μπακού, ωστόσο σήμερα επιλέγω συνειδητά να μην αναφερθούμε καθόλου στα όσα συμβαίνουν στο Αζερμπαϊτζάν και να μείνουμε στα «στενά» όρια της Ανατολικής Μεσογείου. Επιλέγω επίσης συνειδητά, να μην μιλήσουμε για την ζωγραφική, την τέχνη, το γράψιμο, όλα «πάθη» μιας πολυδιάστατης προσωπικότητας, ενός ανθρώπου, που όπως θα καταλάβετε διαβάζοντας την συνέντευξη αυτή, δεν διστάζει να βγει από κλασσικά κουτάκια που τις περισσότερες φορές εγκλωβίζουν το μυαλό και την ανθρώπινη συμπεριφορά, εννίοτε δε και τις πολιτικές ολόκληρων κρατών…
Κύριε Πρέσβη υπάρχουν πάρα πολλοί που θεωρούν πως η κατάσταση που διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή, όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά, είναι πολύ πιο επικίνδυνη και σοβαρή απ ότι το 1974. Σε ποιο ακριβώς σημείο βρισκόμαστε και ποιος είναι τελικά ο βαθμός επικινδυνότητας;
Στη διεθνή σκηνή η πρώτη μορφή επικινδυνότητας είναι η εσωτερική. Δηλαδή το αδυνάτισμα των άρχων, της συνοχής μας, της οικονομίας, των κοινωνικών δεσμών και της εθνικής μας ταυτότητας. Όλα αυτά με την σαφή υπαιτιότητα των ελληνικών πολιτικών συσχετισμών που δημιουργήθηκαν και συνετέλεσαν στην σταδιακή απορρύθμιση των διεθνών μας σχέσεων και συμμαχιών. Στα ελληνοτουρκικά είναι αρκετό νομίζω να κατανοήσουμε ότι σε κάθε προηγούμενη δεκαετία που η Τουρκία προχωρούσε με σταθερά και γοργά βήματα, εμείς πηγαίναμε σταθερά προς τα πίσω. Στη δεκαετία του 2010 ο Νταβούτογλου μιλούσε περί μηδενικών προβλημάτων της Τουρκίας, όταν εμείς μπαίναμε στα εξοντωτικά και προδοτικά μνημόνια. Στη δεκαετία του 2020 ο πανίσχυρος Ερντογάν μίλησε για «Γαλάζια Πατρίδα και έβαλε πλώρη για πολλές διεθνείς επιτυχίες σε όλα τα μέτωπα που μπορεί να έχει ασφαλή υποστήριξη. Ο σημερινός επομένως βαθμός επικινδυνότητας είναι στο κόκκινο, στο πιο υψηλό σημείο από το 1974.
Για ποιον λόγο έχουμε κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων; Τι είναι αυτό που επιδιώκουν οι γείτονες;
Η κλιμάκωση γίνεται για περισσότερους από έναν λόγους. Η Τουρκία συνειδητοποίησε την αδυναμία μας και πλέον θεωρεί ότι από τη στιγμή που δεν αμφισβητήσαμε τα μνημόνια, οι ηγεσίες μας δεν είναι σε θέση να προβάλουν ισχυρές αντιστάσεις. Δεύτερον, η ισχυροποίηση της Τουρκίας σε πολλές μορφές υποδομών της οικονομίας της έγινε με μεγάλη διαπλοκή ισχυρών δυνάμεων που δεν είναι πλέον σε θέση να της χαλάσουν τα χατίρια. Στην Αφρική αναπτύσσεται σαν δεύτερη δύναμη μετά την Κίνα σε θέματα αναπτυξιακής βοήθειας. Στον Καύκασο η επιρροή της αγγίζει τα σύνορα της Ρωσίας και του Ιράν. Στη Μεσόγειο βλέπουμε να αλωνίζει. Η Τουρκία επιδιώκει πώς από περιφερειακή δύναμη θα καταστεί παγκόσμιος πόλος των ισλαμιστών και πώς θα αυξήσει την διεθνή της επιρροή.
Έχετε υπηρετήσει για δεκαετίες στο διπλωματικό σώμα. Βλέπω πως στη χώρα μας έχουν παγιωθεί κάποια στερεότυπα τα οποία, ενδεχομένως, δεν διευκολύνουν τη λύση των προβλημάτων. Να γίνω πιο σαφής: Πρέπει ή όχι να προσφύγουμε στο Δικαστήριο της Χάγης για να λύσουμε τις διαφορές μας με την Τουρκία;
Έχετε δίκαιο στην διαπίστωση σας. Τα στερεότυπα που δημιουργούνται δεν διευκολύνουν στη λύση των προβλημάτων. Ένας υπέρμετρα αναποτελεσματικός «στρατός πελατών» των κομμάτων δημιούργησε μια κοινωνία ισοπεδωμένη, άτολμη, χωρίς σταθερές αντιστάσεις. Στη Χάγη προσφεύγεις για δυο λόγους: Όταν διαπιστώνεις ότι δεν μπορείς να επιλύσεις διμερώς τις διαφορές ή όταν επιδιώκεις να χάσεις μεν, άλλα στα «μαλακά» και υπό την ευλογία του νόμου. Η ερώτηση πρέπει να είναι γιατί δεν τόλμησε καμιά κυβέρνηση μέχρι τώρα να το κάνει. Το ερώτημα όπως το θέτετε δεν απαντάται με «ναι» ή «όχι». Για να μην λαϊκίζουμε: Έπρεπε να είχε ακολουθηθεί μια πολύ πιο διαφορετική και ριζοσπαστική πολιτική από όλες τις κυβερνήσεις.
Θεωρείτε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών στα κατεχόμενα φέρνει πιο κοντά τη διχοτόμηση; Πόσο πιθανόν θεωρείτε ότι είναι αυτό;
Ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο πρέπει να σας πω ότι όλα θα εξαρτηθούν και πάλι από μας. Από το πόσο ουσιαστική θα είναι η πολιτική μας, μια πολιτική του «ενός Έθνους και δυο κρατών». Πόσο θα ενισχύσουμε και πόσο αποφασιστικά θα τα ενισχύσουμε όλα μας τα πλεονεκτήματα. Τα αποτελέσματα σε οποιαδήποτε εκλογή από μόνα τους δεν διαμορφώνουν τετελεσμένες καταστάσεις.
Πόσο θα επηρεάσει το αποτέλεσμα των Αμερικανικών εκλογών την πορεία των ελληνοτουρκικών θεμάτων; Υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν πως μέχρι να τελειώσουν οι εκλογές στην Αμερική, η Ελλάδα θα πρέπει να δείξει απόλυτη αυτοσυγκράτηση. Ποια η δική σας γνώμη;
Συμφωνώ με την άποψη αυτή. Άλλωστε, ούτως η άλλως οι εκλογές στις ΗΠΑ είναι μόλις σε δυο εβδομάδες. Δεν είναι τόσο όμως τα αποτελέσματα, ούτε οι διαφορές μεταξύ των δυο υποψήφιων, αλλά και το είδος των προκλήσεων στις οποίες θα προχωρήσει η Τουρκία. Κατά σύμπτωση πχ πιστεύω ότι ο χρόνος δεν δουλεύει υπέρ μας αν δεν «διανθίσουμε» την πολιτική μας με πρωτοβουλίες και έξυπνες διπλωματικές κινήσεις.
Πως αξιολογείται τον ρόλο της Ευρώπης; Τι θα περιμένατε από μια ισχυρή ΕΕ που, ενδεχομένως, δεν βλέπετε; Σε έναν κόσμο ο οποίος έχει χάσει τις σταθερές του και δεν έχει βρει τις νέες του ισορροπίες ποιες θα πρέπει να είναι οι αρχές της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας;
Στα δυο αυτά πιο σημαντικά ερωτήματα απαντώ χωρίς καμιά επιφύλαξη: Η Ευρώπη όπως είναι σήμερα, είναι ισχυρή άλλα δεν έχει ισχυρή πολιτική φωνή. Ούτε ισχυρή, ούτε δίκαιη. Όσο και να σας φαίνεται περίεργο, αυτό συμβαίνει γιατί απομακρύνθηκε από τις αρχές της ελληνικής Παιδείας και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, την οποία πρώτα η Ελλάδα εγκατάλειψε!
larissapress
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου