ΘΕΜΑ : Συντάξεις Προσωπικού [(Απόψεις και Προτάσεις του ΥΠΕΘΑ Αναφορικά με Ζητήματα που Άπτονται της Ασφαλιστικής- Συνταξιοδοτικής Νομοθεσίας που Διέπει το Προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ))]
1. Σας γνωρίζουμε, σε απάντηση τις (ιε) σχετικής επιστολής σας και στο πλαίσιο της καταρχήν χαρτογράφησης των ζητημάτων που άπτονται του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού δικαίου που διέπει το προσωπικό των Ένοπλων Δυνάμεων (ΕΔ), ότι οι απόψεις –προτάσεις του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠ.ΕΘ.Α) επί των τεθέντων θεματικών ενοτήτων είναι οι κάτωθι:
α. Πενταετία μάχιμη-εκστρατείας- παραμεθορίου.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
(α) Ο χρόνος υπηρεσίας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) σε Μονάδες και Υπηρεσίες της παρ. 5 του άρθρου 40 του ΠΔ 169/2007, λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο ή τριπλάσιο ως προς την σύνταξη. Ο υπόψη χρόνος αναγνωρίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, δεν μπορεί να υπερβεί συνολικά τα πέντε (5) έτη, δεν πρέπει να συμπίπτει με άλλο αναγνωριζόμενο χρόνο π.χ πτωτικά εξάμηνα και δεν δύναται να υπολογιστεί στο διπλάσιο εφόσον η έξοδος από την Υπηρεσία γίνεται με αίτηση του στελέχους πριν την συμπλήρωση 25ετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας. Επομένως, δικαιούχοι είναι όλα τα στελέχη των ΕΔ που έχουν υπηρετήσει στις προαναφερθείσες Μονάδες και Υπηρεσίες εφόσον αποστρατεύονται μετά την συμπλήρωση 25ετους συντάξιμης υπηρεσίας.
(β) Σύμφωνα με τις οδηγίες των (η) και (θ) σχετικών εγκυκλίων οι προαναφερθέντες χρόνοι υπηρεσίας αναγνωρίζονται οποτεδήποτε ακόμη και κατά το στάδιο συνταξιοδότησης με την καταβολή των προβλεπόμενων εισφορών, οι οποίες υπολογίζονται με βάση τα ποσοστά κλάδου σύνταξης (εργοδότη και ασφαλισμένου) και τις συντάξιμες αποδοχές που ίσχυαν κατά το χρόνο πραγματοποίησης της συγκεκριμένης κάθε φορά υπηρεσίας. Σημειώνεται ότι, τα στελέχη των ΕΔ που έχουν καταταγεί πριν από την 30 Σεπ 90, δεν καταβάλουν εισφορές για την αναγνώριση των εν λόγω χρόνων υπηρεσίας.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
(α) Σύμφωνα, με τις οδηγίες της (η) σχετικής εγκυκλίου, η αναγνώριση του υπόψη χρόνου υπηρεσίας που διανύθηκε μέχρι 31 Δεκ 17, πραγματοποιείται αποκλειστικά κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου και με δικαίωμα επιλογής του επιθυμητού χρόνου αναγνώρισης, αντίθετα η αναγνώριση αντίστοιχου χρόνου που διανύθηκε μετά την 01 Ιαν 18 επιφέρει για τον ενδιαφερόμενο δυσανάλογη επιβάρυνση στην περίπτωση υποβολής αρχικά αρνητικής δήλωσης περί επιθυμίας μη αναγνώρισης, καθόσον ο υπολογισμός των εισφορών θα διενεργηθεί βάσει των συντάξιμων αποδοχών που είχε ο ενδιαφερόμενος κατά την ημερομηνία υποβολής της νεότερης αίτησης και όχι κατά το χρόνο που έχει πραγματοποιήσει την συγκεκριμένη κάθε φορά υπηρεσία.
(β) Με τις οδηγίες της (θ) σχετικής εγκυκλίου καθορίστηκε ότι, σε περίπτωση που από τον επανυπολογισμό της οφειλόμενης εισφοράς αναγνώρισης του υπόψη χρόνου, προκύψει ότι ο ενδιαφερόμενος έχει ήδη καλύψει το ποσό της αναγνώρισης, τυχόν υπερβάλλον ποσό δεν επιστρέφεται. Η εν λόγω πρόβλεψη έρχεται σε αντίθεση τόσο με τις διατάξεις του άρθρου 66, παρ.12, εδάφιο 6 του ΠΔ 169/2007, που προβλέπει ότι οι εισφορές δεν επιστρέφονται μετά από παρέλευση 5 ετιάς από την έκδοση των πράξεων αναγνώρισης που ανακαλούνται ή τροποποιούνται, όσο και με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 104 του ν.4387/2017, σύμφωνα με τις οποίες αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές στον ΕΦΚΑ συμψηφίζονται με πάσης φύσεως καθυστερούμενες οφειλές και εφόσον μετά τον συμψηφισμό προκύψει υπόλοιπο, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους, ύστερα από αίτηση τους.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Προτείνεται όπως εξεταστεί η τροποποίηση των (η) και (θ) σχετικών εγκυκλίων ώστε:
1/ Για τους χρόνους που διανύθηκαν , μετά την 01 Ιαν 18 και στην περίπτωση υποβολής αρχικά αρνητικής δήλωσης περί επιθυμίας μη αναγνώρισης, να πραγματοποιείται η ανάκλησή της, με υπολογισμό των εισφορών βάσει των συντάξιμων αποδοχών που είχε ο ενδιαφερόμενος κατά το χρόνο που πραγματοποιήθηκε η συγκεκριμένη κάθε φορά υπηρεσία.
2/ Στην περίπτωση του επανυπολογισμού εισφορών να υφίσταται η δυνατότητα επιστροφής στους δικαιούχους, των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών αναγνώρισης χρόνου υπηρεσίας.
β. Ζητήματα της παρ.1 του άρθρου 11 του ν.4609/2019
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
(α) Με την υπόψη διάταξη θεσπίστηκαν συμπληρωματικές διατάξεις εφαρμογής του άρθρου 20 του ν.3865/2010, καθώς και του άρθρου 4 του ν.3883/2010, που αφορούν στο χρόνο υπηρεσίας των στελεχών των ΕΔ που προσμετράται στο διπλάσιο ή τριπλάσιο ως προς την σύνταξη, πέραν των Μονάδων και Υπηρεσιών της παρ.5 του άρθρου 40 του ΠΔ 169/2007.
(β) Ειδικότερα, καθορίστηκε ότι, για την εφαρμογή των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 20 του ν. 3865/2010 (Α` 120) και της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 3883/2010, πέραν των μονάδων και υπηρεσιών της παρ. 5 του άρθρου 40 του π.δ. 169/2007 (Α` 210), προσμετράται αυξημένος στο διπλάσιο ή τριπλάσιο μέχρι πέντε (5) έτη και ο χρόνος υπηρεσίας σε μονάδες και υπηρεσίες, ανεξαρτήτως γεωγραφικού προσδιορισμού, στις οποίες στελέχη των ΕΔ έχουν υπηρετήσει ασκώντας καθήκοντα της ειδικότητάς τους.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
(α) Η εφαρμογή της παραπάνω διάταξης δεν έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα, καθώς μετά την ψήφιση του υπόψη άρθρου προέκυψαν διάφορα ερωτήματα από τα Γενικά Επιτελεία (ΓΕ) αναφορικά με την ορθή εφαρμογή του, για τα οποία το ΥΠΕΘΑ με το (ια) συνημμένο σχετικό έγγραφο έχει ζητήσει από το Υπουργείο σας οδηγίες- κατευθύνσεις. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει απάντηση επί των τιθέμενων ερωτημάτων.
(β) Επιπρόσθετα, ο Ε.Φ.Κ.Α με σχετικό έγγραφο του, που μας έγινε γνωστό στο πλαίσιο ερωτήσεως της Βουλής των Ελλήνων (ΒτΕ), διατυπώνει ρητά ότι δεν αναγνωρίζει τους υπόψη χρόνους Υπηρεσίας στο διπλάσιο, καθώς επικαλείται τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ.2 του ν.3865/2010, σύμφωνα με τις οποίες ο επανακαθορισμός των Μονάδων και Υπηρεσιών που αναφέρονται στις παρ.5 και 6 του υπόψη άρθρου γίνεται με ειδικό συνταξιοδοτικό νόμο, βάσει της παρ.2 του άρθρου 73 του Συντάγματος.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
(α) Αναφορικά με την κατεύθυνση επίλυσης των τεθέντων ζητημάτων στο (ια) σχετικό, προτείνεται όπως:
1/ Η εν λόγω 5ετία να προσμετράται επιπλέον του χρόνου που αναγνωρίζεται στο διπλάσιο ή τριπλάσιο σύμφωνα με την παρ.5 του άρθρου 40 του ΠΔ 169/2007.
2/ Το δικαίωμα αναγνώρισης να ανατρέχει σε υπηρεσίες που πραγματοποιήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της στρατιωτικής υπηρεσίας των δικαιούχων και ανεξάρτητα από την ημερομηνία διορισμού τους ήτοι πριν ή μετά την 30 Σεπ 90.
3/ Για την καταβολή των εισφορών αναγνώρισης όπως τυγχάνουν πλήρους εφαρμογής οι σχετικές οδηγίες των (η) και (θ) σχετικών εγκυκλίων.
4/ Δικαίωμα αναγνώρισης του υπόψη χρόνου να χορηγείται και σε στελέχη που τελούν ήδη σε αποστρατεία.
(β) Αναφορικά με το ζήτημα που θέτει ο ΕΦΚΑ, το ΥΠΕΘΑ έχει διαβιβάσει στο Υπουργείο σας σχετική πρόταση ένταξης της υπόψη διάταξης, στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, που αποτελεί ειδικό συνταξιοδοτικό νόμο.
γ. Εξαγορά 3ετιας παρ.4 άρθρου 22 του ν.3865/2010.
(1) ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
(α) Σύμφωνα με την υπόψη διάταξη, ο συντάξιμος χρόνος του ένστολου προσωπικού των ΕΔ, που έχει καταταγεί μέχρι την 31 Δεκ 95 και θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης από την 1 Ιαν 15 και μετά, προσαυξάνεται κατά τρία έτη, με την καταβολή της προβλεπόμενης, από τις διατάξεις του άρθρου 59 του ΠΔ 169/2007, εισφοράς για τη συμπλήρωση σαράντα (40) ετών συντάξιμης υπηρεσίας. Επομένως, δικαιούχοι είναι το στρατιωτικό προσωπικό που έχει καταταγεί έως την 31 Δεκ 95, εφόσον θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης μετά την 01 Ιαν 15, δηλαδή πρακτικά οι καταταγέντες στις ΕΔ κατά τα έτη 1991-1995.
(β) Η αναγνώριση γίνεται βάσει των καθοριζομένων στην (ζ) σχετική εγκύκλιο και ισχύουν τα μεταβατικά ποσοστά εισφορών εργοδότη και εργαζομένου, όπως καθορίστηκαν με την ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄4005/2016). Ειδικότερα, προβλέπεται η καταβολή από τον ασφαλισμένο, του συνόλου των εισφορών (εργοδότη και ασφαλισμένου) για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου χρόνου ασφάλισης στο ποσοστό που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Συμφώνα με το άρθρο 38 του ν.4387/2017, το συνολικό αυτό ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη, ορίζεται σε 20%, επί των συντάξιμων αποδοχών του εργαζομένου.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Το ύψος εξαγοράς της υπόψη 3ετίας κρίνεται ιδιαίτερα αυξημένο και επομένως αποτρεπτικό για τα στελέχη που επιθυμούν αναγνώριση καθιστώντας την εν λόγω διάταξη ανενεργή στην πράξη.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Προτείνεται για την αναγνώριση της υπόψη 3ετίας, όπως καθοριστεί καταβολή εισφορών σε ποσοστό 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών που ισχύουν κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του ενδιαφερομένου.
δ. Τριετία «Κονδύλη» (παρ. 3 άρθρου 42 του ΠΔ 169/2007)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
(α) Βάσει των διατάξεων του υπόψη άρθρου, ο υπολογισμός της σύνταξης για τα εξ υπαξιωματικών στελέχη που είχαν καταταγεί ή είχαν ασφαλισθεί σε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31-12-1992 και είχαν συμπληρώσει 20 έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας δεν γίνονταν βάσει του τελευταίου μισθολογικού βαθμού αλλά με τον αμέσως προηγούμενο προσαυξανόμενου κατά 3/35. Επομένως, οι συντάξιμες αποδοχές τους ήταν μεγαλύτερες από αυτές που θα υπολογίζονταν με τον τελευταίο μισθολογικό βαθμό χωρίς την εν λόγω προσαύξηση.
(β) Η υπόψη συνταξιοδοτική προσαύξηση γινόταν κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου, χωρίς την καταβολή εισφορών και η σχετική πρόβλεψη έγινε προκειμένου να αποφευχθεί η περίπτωση στελέχους που ενώ είχε τα ίδια χρόνια αλλά μεγαλύτερο βαθμό να έχει συντάξιμες αποδοχές μικρότερες από στέλεχος με μικρότερο βαθμό.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Με την εφαρμογή των διατάξεων του ν.4387/2016, αφενός μεν δεν λαμβάνεται υπόψη η εν λόγω προσαύξηση κατά τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών και αφετέρου ο υπολογισμός δεν γίνεται με τον καταληκτικό μισθολογικό βαθμό αλλά με τον αμέσως προηγούμενο.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Προτείνεται όπως, δοθεί η δυνατότητα στους συνταξιούχους και εφόσον το επιθυμούν, κατά τον επανυπολογισμό των συντάξεων από 1 Ιαν 19 βάσει του ν.4387/2016 να λαμβάνεται υπόψη ο καταληκτικός μισθολογικός βαθμός τους και όχι ο αμέσως προηγούμενος.
ε. Πραγματικά έτη που μετρώνται διπλά ή τριπλά.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Τα πραγματικά έτη που αναγνωρίζονται στο διπλάσιο ή τριπλάσιο ως προς την σύνταξη καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 40 και 41 του ΠΔ 169/2007. Δικαιούχοι, εφόσον καταβάλλουν τις προβλεπόμενες εισφορές, είναι το σύνολο του προσωπικού καθώς και τα στελέχη που έχουν εξάμηνα επικινδυνότητας.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Τα ζητήματα που υφίστανται είναι τα προαναφερθέντα στην παρ.1α (2) του παρόντος.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Ως προαναφερθείσες προτάσεις παρ.1α(3) του παρόντος. στ. Πλασματικά έτη που δύνανται να αναγνωριστούν.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
(α) Τα πλασματικά έτη που δύνανται να αναγνωριστούν από το στρατιωτικό προσωπικού των ΕΔ, βάσει του άρθρου 40 του ν.2084/1992, 17 και του άρθρου 15 του ν.4387/2017, είναι πέραν της προαναφερθείσας 3ετίας της παρ. 1γ του παρόντος, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, ο χρόνος σπουδών εφόσον το πτυχίο αποτέλεσε απαραίτητο προσόν κατατάξεις στις ΕΔ και η γονική άδεια άνευ αποδοχών που αφορά τέκνο μέχρι έξι (6) ετών. Η αναγνώριση γίνεται βάσει των καθοριζομένων στην (ζ) ερμηνευτική εγκύκλιο και ισχύουν τα μεταβατικά ποσοστά εισφορών εργοδότη όπως καθορίστηκαν με την ΚΥΑ(ΦΕΚ Β΄4005/2016). Συμφώνα με το άρθρο 38 του ν. 4387/2016, το συνολικό αυτό ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη, ορίζεται σε 20%, επί των συντάξιμων αποδοχών του εργαζομένου.
(β) Ειδικότερα, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01 Ιαν 11 και εντεύθεν, θεωρούνται συντάξιμοι χρόνοι οι ανωτέρω και μπορεί να εξαγοραστούν με την καταβολή εισφορών κλάδου σύνταξης (εργοδότη και ασφαλισμένου) με αίτηση στον ΕΦΚΑ οποτεδήποτε ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης.
(γ) Οι ως άνω πλασματικοί χρόνοι καθορίζονται σε:
1/ Τέσσερα (4) έτη για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης εντός του 2011.
2/ Πέντε (5) έτη για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης εντός του 2012.
3/ Έξι (6) έτη για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης εντός του 2013.
4/ Επτά (7) για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 2014 και εντεύθεν.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η υποχρέωση καταβολής αυξημένων εισφορών λειτουργεί αποτρεπτικά για τους ασφαλισμένους που επιθυμούν να επιλέξουν την αναγνώριση των υπόψη χρόνων, καθιστώντας τις εν λόγω διατάξεις ανενεργές στην πράξη.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Προτείνεται για την αναγνώριση των υπόψη πλασματικών όπως εξεταστεί η δυνατότητα καταβολής εισφορών αναγνώρισης σε ποσοστό 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών που ισχύουν κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του ενδιαφερομένου.
ζ. Ασφαλιστική αντιμετώπιση των μετά την 01.01.2011 κατατασσόμενων, οι οποίοι υπάγονται στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.3865/2010 καθορίστηκε ότι, οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου που προσλαμβάνονται για πρώτη φορά από 1-1-2011 και εντεύθεν, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και για τους στρατιωτικούς που κατατάσσονται από 1- 1-2011 και εντεύθεν. Οι πρώτοι στρατιωτικοί που ασφαλίστηκαν ως προς τη σύνταξη στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι αυτοί που εισήχθησαν στις Παραγωγικές Σχολές Υπαξ/κων - Αξκων το 2011, ενώ ήδη επιβάλλεται κράτηση σύνταξης υπέρ ΙΚΑ σε όσους αποφοίτησαν το 2013 και εντεύθεν.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
(α) Η ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ του εν λόγω στρατιωτικού προσωπικού, παρουσιάζει προβλήματα, λόγω της ιδιαιτερότητας του επαγγέλματός τους, όπως:
1/ Δεν υπάρχει στο ΙΚΑ αντίστοιχος «Κωδικός Πακέτου Κράτησης» για τους στρατιωτικούς. Η απόδοση των εισφορών στο εν λόγω Ταμείο γίνεται από τους φορείς των Γενικών Επιτελείων με διάφορες άτυπες μεθοδολογίες. Το ποσοστό κράτησης ανέρχεται στο 20% επί των αποδοχών, όπως ισχύει και για τους λοιπούς ασφαλισμένους στο ΙΚΑ (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ).
2/ Δεν έχουν προβλεφθεί όλες οι ειδικότητες για τους στρατιωτικούς, οι οποίες θα πρέπει να ανήκουν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, παρά μόνο του ναρκαλιευτή και του πυροτεχνουργού, σύμφωνα με την ισχύουσα Υπουργική Απόφαση (ΥΑ), συνεπώς για τις λοιπές ειδικότητες δεν υφίστανται βαρέα και ανθυγιεινά. Ακόμη όμως και για αυτές τις ειδικότητες (ναρκαλιευτή, πυροτεχνουργού) το ποσοστό κράτησης είναι όσο και των λοιπών ειδικοτήτων (20% και όχι το ποσοστό των βαρέων ανθυγιεινών που είναι μεγαλύτερο του προαναφερθέντος).
3/ Οι στρατιωτικοί κατά τη διάρκεια της ενεργούς υπηρεσίας τους εναλλάσσουν τα καθήκοντά τους, με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η ασφαλιστική τους παρακολούθηση.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Στο πλαίσιο της απαίτησης για ενιαία και ομοιόμορφη αντιμετώπιση των ασφαλιστικών θεμάτων για το σύνολο του στρατιωτικού προσωπικού των ΕΔ, την άρση της διαπιστούμενης διακριτής αντιμετώπισης του υπόψη προσωπικού σε σχέση με τα στελέχη που κατατάχθηκαν μέχρι 31 Δεκ 10 και υπήχθησαν στο καθεστώς του Δημοσίου και με σκοπό την επίλυση των τιθέμενων προβλημάτων, προτείνεται όπως οι καταταχθέντες από 01-1-2011 υπαχθούν στο καθεστώς ασφάλισης του Δημοσίου ως προς την σύνταξη, αναδρομικά από την υπόψη ημερομηνία και εντεύθεν, με ταυτόχρονη μεταφορά του υπόψη χρόνου ασφάλισης από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στο Δημόσιο κατ’ αντιστοιχία των διατάξεων της παρ.1 του άρθρου 21 του ν.3865/2010.
η. Αντιστοιχία ειδικοτήτων ΕΔ που θα υπάγονταν στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα, που ισχύουν στον Ιδιωτικό Τομέα.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Με τις διατάξεις της ΥΑ (ΦΕΚ Β΄ 2011) καθορίστηκαν οι ειδικότητες που υπάγονται στα Βαρέα και Ανθυγιεινά επαγγέλματα. Στην υπόψη ΥΑ δεν προβλέπονται όλες οι ειδικότητες για τους στρατιωτικούς πλην ναρκαλιευτή, πυροτεχνουργού.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει αντιστοίχιση ειδικοτήτων των ΕΔ με τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα, εφόσον βρίσκονταν στον Ιδιωτικό Τομέα. Στη βάση της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων, το αίτημα της αντιστοίχισης γίνεται πιο επίκαιρο λόγω της προαναφερθείσας υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ των καταταχθέντων στις ΕΔ από 01 Ιαν 11 και εντεύθεν. Βάσει της ισχύουσας ΥΑ υφίστανται πολλές ειδικότητες στρατιωτικών που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στα Βαρέα και Ανθυγιεινά. Ενδεικτικά αναφέρονται ειδικότητες όπως ακτινολόγοι, νοσοκόμοι-νοσηλευτές , τεχνίτες κ.λ.π.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Εφόσον διατηρηθεί η προαναφερθείσα διακριτή υπαγωγή του στρατιωτικού προσωπικού στο καθεστώς του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, προτείνεται, σε συνεργασία με το Υπουργείο μας, όπως καθοριστούν οι ειδικότητες για τους στρατιωτικούς που θα πρέπει να ενταχθούν στα Βαρέα και Ανθυγιεινά επαγγέλματα και στη συνέχεια όπως τροποποιηθεί η υπόψη ΥΑ, σχετικά.
θ. Περί παράλληλης ασφάλισης (Νομικοί, Μηχανικοί, Δικηγόροι, ιατροί)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
To καθεστώς παράλληλης ασφάλισης των στελεχών των ΕΔ ρυθμίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 17 και 36 του ν.4387/2016 και τις σχετικές εγκυκλίους του Υπουργείου σας και του ΕΦΚΑ. Στο υπόψη καθεστώς υπάγονται οι στρατιωτικοί μηχανικοί και οι στρατιωτικοί ιατροί. Τα υπόψη στελέχη εφόσον είναι ασφαλισμένα σε δύο (2) φορείς, θα πρέπει με υπεύθυνη δήλωση να δηλώσουν των φορέα που επιθυμούν ως φορέα κύριας ασφάλισης. Μετά την θέσπιση του ως άνω νόμου, τα πρόσωπα που είχαν υπαχθεί στην προαιρετική ασφάλιση του Δημοσίου και επιθυμούσαν να συνεχίσουν την προαιρετική τους ασφάλιση υποχρεούνται να καταβάλουν μηνιαία εισφορά 20%, επί των αποδοχών που υπόκεινται σε εισφορά για την υποχρεωτική ασφάλιση. Τα ως άνω στελέχη, καλούνται να καταβάλουν υποχρεωτικά από 01 Δεκ 17, ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 38 του ως άνω νόμου που αφορούν τους έμμισθους ασφαλισμένους.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Έχουν αναφερθεί προβλήματα αναφορικά με την χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας σε στρατιωτικούς, ήτοι εμφαίνεται οφειλή στο ΕΦΚΑ ενώ δεν έχουν επιλέξει να διατηρήσουν μετά την 01 Ιαν 17 τη δεύτερη ασφάλιση τους στον υπόψη φορέα, απόρροια της μη επικοινωνίας των μηχανογραφικών συστημάτων του ΕΦΚΑ με το πρώην ΕΤΑΑ/ΤΣΜΕΔΕ και της μη έκδοσης της σχετικής εγκυκλίου που θα καθορίζει των τύπο των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (ΑΠΔ).
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Προτείνεται η παρέμβαση του Υπουργείου σας προκειμένου όπως επιλυθούν τα προαναφερθέντα προβλήματα με απώτερο σκοπό οι υπόψη ασφαλισμένοι του πρώην ΕΤΑΑ/ΤΣΜΕΔΕ να μπορούν να αποκτήσουν ασφαλιστική ενημερότητα.
ι. Ζητήματα χρόνου υπηρεσίας των Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ) του 1848/1989 που διανύθηκε στις ΕΔ με την ιδιότητα του Οπλίτη
Πενταετούς Υποχρέωσης (ΟΠΥ) ή του Εθελοντή Πενταετούς Υπηρεσίας (ΕΠΥ), καθώς και ο χρόνος των ανακαταταχθέντων Εφέδρων Αξιωματικών Μακράς Διάρκειας.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Βάσει των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 3865/2010 εκδόθηκε η εγκύκλιο 29/2011 του ΙΚΑ, με την οποία καθορίστηκε η διαδικασία μεταφοράς στο Δημόσιο των εισφορών Κλάδου Κύριας & Επικουρικής Σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ & Ε.Τ.Ε.Α.Μ. του υπόψη προσωπικού.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η διαδικασία μεταφοράς του υπόψη χρόνου στο Δημόσιο βρίσκεται σε εξέλιξη και μέχρι σήμερα δεν έχουν αναφερθεί προβλήματα.
2. Επιπρόσθετα, παραθέτουμε θεματικές ενότητες που θεωρούμε ότι χρήζουν αντιμετώπισης, όπως παρακάτω:
α. Ηλεκτρονική συμπλήρωση Δελτίου Ατομικής Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΑΥΚ) για το στρατιωτικό Προσωπικό των ΕΔ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Με τις διατάξεις του ΠΔ 102/2004 (ΦΕΚ Α΄ 70), καθορίστηκε ότι, οι στρατιωτικές υπηρεσίες και κάθε άλλη υπηρεσία που είναι αρμόδια για την έκδοση της διοικητικής πράξης με την οποία λύεται η υπαλληλική σχέση με την υπηρεσία, υποχρεούνται μετά την λύση της υπαλληλικής σχέσης του υπαλλήλου λειτουργού ή του στρατιωτικού και το αργότερο μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες να στέλνουν το ΔΑΥΚ συμπληρωμένο στις αρμόδιες διευθύνσεις συντάξεων. Σήμερα υφίστανται ηλεκτρονική εφαρμογή του Υπουργείου Οικονομικών στην οποία τα συνταξιοδοτικά στοιχεία του προσωπικού συμπληρώνονται- διαβιβάζονται απευθείας στην αρμόδια Υπηρεσία.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
(α) Στο ΥΠΕΘΑ, η διαδικασία ηλεκτρονικής υποδοχής- διαβίβασης των συνταξιοδοτικών δεδομένων μέσω της μηχανογραφικής εφαρμογής του ΔΑΥΚ, εφαρμόζεται ήδη για τους πολιτικούς υπαλλήλους. Ωστόσο, για το στρατιωτικό προσωπικό δεν υφίστανται σχετική εφαρμογή και επομένως εξακολουθεί να εφαρμόζεται η χειρόγραφη καταχώρηση, ενώ οι Διευθύνσεις Διοικητικού είναι υποχρεωμένες να αποστέλλουν στην αρμόδια Δνση Συντάξεων/ΕΦΚΑ, ταχυδρομικώς σε έντυπη μορφή το εκτυπωμένο από την e-ΔΑΥΚ Δελτίο Ατομικής και Υπηρεσιακής Κατάστασης, υπογεγραμμένο, σφραγισμένο κ.λπ.
(β) Η υπηρεσία μας με το (ιβ) συνημμένο έγγραφο, ενημέρωσε τον ΕΦΚΑ για το εν λόγω ζήτημα ( ακολούθησε και υπενθυμιστικό έγγραφο εντός του Ιαν 20) και επισήμανε τα προβλήματα που δημιουργούνται για το στρατιωτικό προσωπικό του Υπουργείου μας. Ειδικότερα, παρατηρούνται καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων και συνακόλουθα στη χορήγηση της προκαταβολής έναντι σύνταξης. Αρκεί να σημειωθεί ότι, μεσολαβούν τουλάχιστον έξι (6) μήνες από την αποστρατεία των στελεχών μέχρι την καταβολή της εν λόγω προκαταβολής από τον ΕΦΚΑ. Επιπρόσθετα, υφίστανται καθυστέρηση στην έκδοση της οριστικής πλέον σύνταξης όσων υπάγονται στον ν.4387/2016, δεδομένου ότι στην παρούσα χρονική στιγμή εκκρεμούν πάνω από 3.000 περίπου περιπτώσεις στελεχών μας που λαμβάνουν προκαταβολή έναντι σύνταξης. Σημειώνεται ότι, το αίτημα για ηλεκτρονική συμπλήρωση του ΔΑΥΚ για το στρατιωτικό προσωπικό του Υπουργείου μας είναι σήμερα ακόμα πιο επίκαιρο μετά και το κατατεθέν στην ΒτΕ ασφαλιστικό νομοσχέδιο, με το οποίο προωθείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΦΚΑ σε e-EΦΚΑ.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Ζητείται η παρέμβαση του Υπουργείου σας προς τον ΕΦΚΑ, προκειμένου σε συνεργασία με το Υπουργείο μας, να εφαρμοστεί και για το στρατιωτικό προσωπικό του ΥΠΕΘΑ η ηλεκτρονική συμπλήρωση του ΔΑΥΚ.
β. Στρατιωτικό προσωπικό που κατατάχθηκε στις ΕΔ κατά το χρονικό διάστημα 1990-1992.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 3865/2010, επέρχεται από 01-01-2011 μία σταδιακή αύξηση των ετών υποχρεωτικής συντάξιμης υπηρεσίας για αυτούς που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ήτοι συμπληρώνουν 24 ½ έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, μέχρι την 31-12-2014
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Οι ρυθμίσεις αφορούν τους παλαιούς ασφαλισμένους και συγκεκριμένα αυτούς που κατατάχτηκαν στις ΕΔ μέχρι την 30-6-1990, δηλ. δεν καλύπτουν αυτούς που κατατάχτηκαν από 1-7-1990 μέχρι την 31-12-1992, παρ’ όλο που ανήκουν στην κατηγορία των παλαιών ασφαλισμένων.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Για λόγους χρηστής διοίκησης και ίσης μεταχείρισης, φρονούμε ότι οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του Ν. 3865/2010, θα πρέπει να τροποποιηθούν, προκειμένου να επιφέρουν μία δίκαιη μεταχείριση σε όσους ανήκουν στην κατηγορία των παλαιών ασφαλισμένων. Σημειώνεται ότι, οι προτάσειςτου ΥΠΕΘΑ επί του θέματος σας έχουν διαβιβαστεί με το (ε) σχετικό συνημμένο έγγραφο της Υπηρεσίας μας.
γ. Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ).
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το σύνολό του προσωπικού που μέχρι 31 Δεκ 16 ήταν ασφαλισμένο στο Δημόσιο για κύρια σύνταξη και από 01 Ιαν 17, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν.4387/2017, υπάγεται στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α.. Επομένως για το υπόψη προσωπικό υφίσταται η υποχρέωση κατάθεσης ΑΠΔ από τον εργοδότη.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Μέχρι σήμερα εκκρεμεί η έκδοση σχετικής εγκυκλίου του Ε.Φ.Κ.Α., με την οποία θα καθορίζεται ο τύπος και ο τρόπος υποβολής ΑΠΔ για το υπόψη προσωπικό. Η μη έκδοση της εν λόγω εγκυκλίου, δημιουργεί διάφορα ζητήματα, ως παρακάτω:
1/ Το υπόψη προσωπικό αρμοδιότητας μας, που οι εισφορές του αποδίδονται μέσω Ενιαίας Αρχής Πληρωμών (ΕΑΠ), εμφαίνεται στο μητρώο ασφαλισμένων του Ε.Φ.Κ.Α ως «ανασφάλιστο», καθώς δεν υφίσταται, ανάλυση και αντιστοίχηση των εισφορών που κατατίθενται, με τους ασφαλισμένους, λόγω της μη υποβολής ΑΠΔ.
2/ Τυχόν λάθη, τα οποία ενδεχομένως έχουν γίνει κατά το στάδιο της παρακράτησης εισφορών, μετά την πάροδο μεγάλου χρονικού διαστήματος από την υποβολή της σχετικής ΑΠΔ, θα είναι δύσκολο να διορθωθούν από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου μας
(3) ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Το ΥΠΕΘΑ, με το (ιγ) συνημμένο έγγραφο έχει ενημερώσει τον ΕΦΚΑ για την υπόψη εκκρεμότητα και μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει σχετική απάντηση. Ζητείται η παρέμβαση του Υπουργείου σας, προκειμένου όπως εκδοθεί η υπόψη εγκύκλιο το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να επιλυθούν τα προαναφερθέντα ζητήματα και κατ’ επέκταση να υπάρξει πλήρης ενημέρωση του μητρώου του Ε.Φ.Κ.Α αναφορικά με τις καταβαλλόμενες εισφορές του υπόψη προσωπικού
δ. Καταβολή Συντάξεων Μόνιμου Πολιτικού Προσωπικού του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (ΜΤΣ) και του Νοσηλευτικού Ιδρύματος του ΜΤΣ (ΝΙΜΤΣ) από τον Ε.Φ.Κ.Α
ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το ΜΤΣ και το ΝΙΜΤΣ είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) εποπτευόμενα από το ΥΠΕΘΑ. Σύμφωνα με τις διατάξεις το άρθρο 6 του ν.945/1946 σε συνδυασμό με το άρθρο 8 του ν.1137/1946, το ΜΤΣ καταβάλλει τις συντάξεις του Μόνιμου Πολιτικού Προσωπικού του αλλά και του ΝΙΜΤΣ. Με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν.4387/16, καθορίστηκε ότι, μεταξύ άλλων, οι υπάλληλοι των ΝΠΔΔ, από 1 Ιαν 17 υπάγονται για κύρια σύνταξη στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) και οι συντάξεις τους κανονίζονται και καταβάλλονται με βάση τις ρυθμίσεις του υπόψη νόμου. Σύμφωνα με την παρ. 9β του άρθρου 43 του ν.3943/2011, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 39 του ν.4461/2017, η δαπάνη για την συνταξιοδότηση του Μονίμου Πολιτικού Προσωπικού του ΝΙΜΤΣ, βαρύνει τον ΕΦΚΑ από 01 Ιαν 17 και εντεύθεν.
ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
(α) Μέχρι σήμερα, ο Ε.Φ.Κ.Α. δεν έχει αναλάβει την απονομή και καταβολή των συντάξεων για το εν λόγω προσωπικό. Αναφορικά με τους υπαλλήλους του ΝΙΜΤΣ, τα ζητήματα που έχουν προκύψει από τη μη εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας από τον Ε.Φ.Κ.Α είναι τα παρακάτω:
1/ Ο επανυπολογισμός των συντάξεων των παλαιών συνταξιούχων του ΝΙΜΤΣ δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία μετάπτωσης, από το πληροφοριακό σύστημα του ΜΤΣ στο αντίστοιχο του ΕΦΚΑ, των δεδομένων που αφορούν το υπόψη προσωπικό.
2/ Εκκρεμεί η καταβολή της σύνταξης για δεκατρείς (13) υπαλλήλους του ΝΙΜΤΣ, για τους οποίους έχουν εκδοθεί πράξεις απονομής από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) και το ΜΤΣ τους καταβάλει σε μηνιαία βάση ένα ποσό έναντι δικαιούμενης σύνταξης. Οι αιτήσεις των υπόψη υπαλλήλων έχουν αποσταλεί από το ΜΤΣ στον Ε.Φ.Κ.Α για ενέργειες αρμοδιότητας του.
3/ Οι νέοι συνταξιούχοι υπάλληλοι του ΝΙΜΤΣ δεν λαμβάνουν από τον Ε.Φ.Κ.Α την δικαιούμενη, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, προκαταβολή σύνταξης.
4/ Δεν έχουν εξοφληθεί μέχρι σήμερα οι οφειλές του Ε.Φ.Κ.Α προς το ΜΤΣ συνολικού ποσού 5.548.523,59€ για τα έτη 2017- 2019 που αφορούν τους υπόψη συνταξιούχους υπαλλήλους
(β) Αναφορικά με τις συντάξεις του Μόνιμου Πολιτικού Προσωπικού του ΜΤΣ, ο Ε.Φ.Κ.Α παρά τις οδηγίες της (ιδ) σχετικής εγκυκλίου του Υπουργείου σας, εξάγει τις υπόψη συντάξεις αλλά δεν τις καταβάλει καθώς δεν αναγνωρίζει βάσει του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου σχετική υποχρέωση.
ΠΡΟΤΑΣΗ –ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ
Ζητείται η άμεση παρέμβαση του Υπουργείου σας προκειμένου να τακτοποιηθεί το ως άνω ζήτημα των υπαλλήλων του ΝΙΜΤΣ, καθώς οι υπόψη συνταξιούχοι και οι οικογένειες τους βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση καθώς, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, ενώ τους έχει διακοπή η μισθοδοσία τους δεν λαμβάνουν από τον Ε.Φ.Κ.Α την δικαιούμενη σύνταξη σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αναφορικά με τις συντάξεις του Μόνιμου Πολιτικού Προσωπικού του ΜΤΣ, προτείνεται η εκδήλωση νομοθετικής πρωτοβουλίας προκειμένου οι συντάξεις του υπόψη προσωπικού να καταβάλλονται από τον Ε.Φ.Κ.Α.
3. Το ΥΠ.ΕΘ.Α, επιθυμεί την περαιτέρω συνεργασία με το Υπουργείο σας προκειμένου να εξευρεθεί, επί τεθέντων ζητημάτων, η βέλτιστη λύση προς όφελος του προσωπικού και στο πλαίσιο της υφιστάμενης δημοσιονομικής κατάστασης.
4. Παρακαλούμε για τις ενέργειές σας.
ΓΔΟΣΥ_ΔΟΙ ΠΡΟΣ ΕΦΚΑ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ by ΠΟ ΕΣ on Scribd
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου