Μεταναστευτικό: Παρελθόν Παρόν και Μέλλον
Η Ρώσο-ουκρανική κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία μετά την Ρωσική εισβολή πυροδοτούν πάλι τα σενάρια του μεταναστευτικού στην Ευρώπη με κύριο στοιχείο την έξοδο από την Ουκρανία εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων. Μερικές χιλιάδες από αυτούς βρίσκονται ήδη στη χώρα μας και δικαιωματικά έχουν την ονομασία και τα χαρακτηριστικά του πρόσφυγα. Αναπόδραστα μου έρχονται στο μυαλό εικόνες της προσφυγικής λαίλαπας που αντιμετώπισε από το 2015 μέχρι το 2020 η χώρα μας, όπου στον ευαίσθητο χώρο του Αιγαίου πελάγους εισήρθε ένας απίστευτος αριθμός μεταναστών, πλέον του ενός εκατομμυρίου, και παρακολουθούσαμε άναυδοι την διακίνηση ανθρώπων στην χώρα μας και την ΕΕ από τα τουρκικά παράλια και τον Έβρο.
Τα πρώτα κύματα των Σύριων προσφύγων που εκδιώχθηκαν από την πατρίδα τους και κινήθηκαν προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας και Αιγαίου Πελάγους αντικατέστησε ένας απίστευτος αριθμός μεταναστών από το Αφγανιστάν το Πακιστάν το Ιράν και ολόκληρη την βόρειο Αφρική και το ΣΑΧΕΛ. Τα γεγονότα είναι σε όλους γνωστά και πρέπει να θεωρείται παραπάνω από βέβαιο ότι θα ξαναζήσουμε στο μέλλον παρόμια φαινόμενα, καθόσον ο αριθμός των μεταναστών που αναμένουν, στην βόρειο Αφρική και αλλαχού, την ευκαιρία να μας επισκεφτούν όχι απλά είναι μεγάλος αριθμός αλλά τρομακτικός. Αυτοί οι μετανάστες δεν θα επιστρέψουν ποτέ στις πατρίδες τους και θα πρέπει να μας απασχολήσει πως αυτοί οι άνθρωποι θα ενσωματωθούν εάν ποτέ ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία.
Από την εμπειρία μου εκτιμώ ότι ο βασικός χειριστής του μεταναστευτικού στην χώρα μας είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα έχει απλά δευτερεύοντα ρόλο. Το κύριο ποσό της βοήθειας της ευρωπαϊκής ένωσης προς την Ελλάδα για τον χειρισμό του μεταναστευτικού ήταν το 2015, 1,7 δισ € , διετέθη δε στην Ύπατη αρμοστεία του ΟΗΕ, τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, και τις ΜΚΟ. Ένα μικρό ποσό περί τα 400 εκ διετέθει στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας γαι την σίτιση.
Η πολιτική της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στο μεταναστευτικό είναι γνωστή και θύμιζε περισσότερο πολιτική ανοικτών συνόρων με διακίνηση ανθρώπων πάρα χειρισμού μεταναστευτικού προβλήματος. Στα νησιά περισσότερο και λιγότερο στον Έβρο, ήταν γεγονός η είσοδος καθημερινά χιλιάδων ανθρώπων με αποτέλεσμα τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης να υφίστανται αφόρητη πίεση, και να παρουσιάζουν τις γνωστές εικόνες ντροπής και διεθνούς διασυρμό της χώρας μας με τις ευλογίες ευρωπαϊκής ένωσης.
Ο υπερπληθυσμός των κέντρων υποδοχής αύξανε την ευρωπαϊκή και διεθνή πίεση για αποσυμφόρηση του πληθυσμού των νησιών από τους υπεράριθμους μετανάστες και την μεταφορά τους στην κεντρική Ελλάδα και τις δομές της ενδοχώρας.Αυτό βέβαια εξουδετέρωνε την δυνατότητα επιστροφής των εισερχομένων προσφύγων στην Τουρκία ως χώρα από την οποία εισήλθαν στην Ελλάδα και προέβλεπε η κοινή δήλωση Ευρωπαΐκή Ένωσης - Τουρκίας.
Η όλη διαδικασία που ακολουθήθηκε από το 2015 έως το 2019 είχε σαν αποτέλεσματην εισροή ενός και πλέον εκατομμυρίων μεταναστών οι οποίοι αρχικά εκινούντο προς τον τελικό τους προορισμό που ήταν οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Μετά τα γεγονότα της Ειδομένης, όταν έκλεισαν τα ευρωπαϊκά σύνορα, άρχισε η συσσώρευση των μεταναστών στην Ελλάδα, χωρίς την άμεση δυνατότητα να κινηθούν πρός τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης, και η Ελλάδα έγινε μία φυλακή δυστυχισμένων ανθρώπων, μια αποθήκη ψυχών.
Το 2019 με την αλλαγή της κυβέρνησης η κατάσταση αρχικά συνεχίστηκε με τους αριθμούς να αυξάνονται αντί να μειώνονται μέχρι και την πυρκαγιά στην ντροπή της ευρωπαϊκής ένωσης, το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας, στη Μυτιλήνη, και τα γεγονότα στον Έβρο. Αυτά προξένησαν μια σειρά από δράσεις με αποτέλεσμα, να χτιστεί καινούργιο ΚΥΤ στο Καρά Τεπέ της Λέσβου, να χτιστεί ένα κομμάτι του φράχτη στον Έβρο, να αναζητηθούν κατάλληλες τοποθεσίες για τη δημιουργία νέων δομών στα νησιά Χίο και Σάμο.
Μετά το 2020 οι ροές μεταναστών αρχίσαν να μειώνονται βοηθούμενες από τον από μηχανής θεό της πανδημίας του COVID-19, αλλα και την αλλαγή της κυβερνητικής πολιτικής όταν άρχισε ο έλεγχος των θαλασσίων συνόρων. Απεδείχθη πέραν πάσης αμφιβολίας ότι εφόσον ανατεθεί στους αρμόδιους φορείς του κράτους η φύλαξη των συνόρων το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Οι μειωμένοι εντυπωσιακά αριθμοί εισροών μεταναστών αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα των ελληνικών δυνάμεων ασφαλείας. Πέραν πάσης αμφιβολίας την αποτελεσματικότητα αυτή βοήθησε και ο μικρός αριθμός μεταναστών που εκινήθησαν από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.
Το ερώτημα που επιτακτικά τίθεται σήμερα είναι τι μέλλει γενέσθαι και πως θα αντιμετωπιστεί η απορρόφηση-ενσωμάτωση του τεράστιου αριθμού μεταναστών οι οποίοι έχουν εγκλωβιστεί στη χώρα μας. Η εμπειρία της ενσωμάτωσης μουσουλμανικών πληθυσμών στις χώρες ευρωπαϊκής ένωσης είναι αρνητική και όπου επιχειρήθηκε απέτυχε οδηγώντας στην γκετοποίηση την οποία αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε σε αρκετές περιοχές των Αθηνών αλλά και των δομών φιλοξενίας μεταναστών ανά την Ελλάδα.
Μετά το 2020 η πολιτική της ευρωπαϊκής ένωσης αλλάξε ως προς την χρηματοδότηση και η κυβέρνηση με τα διατεθέντα πλέον απευθείας κονδύλια προχώρησε στην κατασκευή νέων δομών στα νησιά και την ενδοχώρα με σκοπό την αξιοπρεπέστερη διαβίωση των μεταναστών αλλά και την κατασκευή του φράχτη στον Έβρο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση όμως ακολουθεί διαφορετικές πρακτικές στον χειρισμό του μεταναστευτικού στα κράτη μέλη της καθόσον κατά την προσπάθεια εισβολής των μεταναστών το 2020 στον Εβρο από την Τουρκία, δεν εζητήθει η ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ για την παροχή βοήθειας, άλλα αντίστοιχα το 2021, όταν παρουσιάστηκε αντίστοιχο φαινόμενο στην Πολωνία, η ίδια η ΕΕ ζήτησε την εφαρμογή του άρθρου αυτού απο το ΝΑΤΟ για την παροχή βοήθειας στην Πολωνία.
Ερωτηματικά επίσης εγείρονται για τον χειρισμό των ευρωπαϊκών κονδυλίων, και συγκεκριμένα στον τρόπο με τον οποίον απορροφώνται από την ελληνική κυβέρνηση. Η Ευρωπαΐκή Ενωση έχει θεσπίσει νόμους για όλα τα κράτη μέλη σχετικά με τις διαδικασίες απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων και απαιτεί την αυστηρή εφαρμογή τους. Οι χειρισμοί της κυβέρνησης θα πρέπει να μην έρχονται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και θα πρέπει οι φορολογούμενοι πολίτες να γνωρίζουν ότι όταν η ΕΕ κάνει τους προβλεπόμενους ελέγχους δαπανών και διαπιστώσει παραβάσεις, οι δαπάνες αυτές θα απορριφθούν και η αποπληρωμή τους θα γίνει από τον κρατικό προϋπολογισμό με χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων.
Βλέποντας σήμερα τους Ουκρανούς πρόσφυγες αβίαστα κάνουμε την σύγκριση με τους εισελθόντες μετανάστες στην Ελλάδα κατά τα παρελθόντα έτη και διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης, και το σημαντικότερο, οι τελευταίοι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα ενσωματωσής τους στην Ελληνική κοινωνία.
Είναι ενθαρυντική η προσπάθεια που γίνεται απο την χώρα μας για την αποτροπή ελεύθερης διακίνησης ανθρώπων όπως γινόταν στο παρελθόν, εκτιμώ όμως ότι είναι περισσότερο απο βέβαιο ότι με τις παρούσες συνθήκες θα υποχρεωθούμε να ξαναζήσουμε ανάλογα περιστατικά με αυτά του περελθόντος και θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να τα αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά και με αξιοπρέπεια πρώτα για τον εαυτόν μας και την χώρα μας και μετά για την ΕΕ και την Δύση......
Αντγος ε.α. Ανδρέας Ηλιόπουλος
Επίτιμος Δκτής ΑΣΔΕΝ
PhD Διεθνείς Ευρωπαΐκές και Περιφερειακές Σπουδές
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου